Το «αντίο» του Τζόρνταν (vid)

Σαν σήμερα πριν από 18 χρόνια, στις 6 Οκτωβρίου του 1993, ο Μάικλ Τζόρνταν ανακοίνωσε - για πρώτη φορά - την αποχώρησή του από την ενεργό δράση.


Ο 30χρονος τότε Τζόρνταν, που είχε οδηγήσει τους Σικάγο Μπουλς στην κατάκτηση του τίτλου του πρωταθλητή στο ΝΒΑ τα τελευταία τρία χρόνια έχοντας ο ίδιος ανακηρυχθεί πολυτιμότερος παίκτης, τόσο της κανονικής διάρκειας του πρωταθλήματος όσο και των τελικών, διευκρίνισε πως η απόφασή του δεν είχε σχέση με το θάνατο του πατέρα του, το περασμένο καλοκαίρι. Ο Τζέιμς Τζόρνταν δολοφονήθηκε στις 23 Ιουλίου του 1993 από δύο νεαρούς άνδρες στη Βόρεια Καρολίνα, σε ηλικία 56 ετών.
Επιστρέφοντας από μια κηδεία, αποφάσισε να παρκάρει το αυτοκίνητό του στην άκρη του αυτοκινητόδρομου Interstate 95, για να κλείσει για λίγο τα μάτια του, προκειμένου να ξεκουραστεί και να μπορέσει να συνεχίσει το ταξίδι του. Ο Ντάνιελ Γκριν και ο Λάρι Μάρτιν Ντεμέρι, αφού τον λήστεψαν, τον πυροβόλησαν στο στήθος και πέταξαν το άψυχο σώμα του σε ένα βάλτο στο Μπένετσβιλ. Εντοπίστηκε και αναγνωρίστηκε στις 13 Αυγούστου του 1993, ενώ η κηδεία του έγινε στο Ρόκφις του Τίτσι δύο ημέρες αργότερα.
Ο Μάικλ Τζόρνταν, δηλώνοντας πως έχει χάσει πια το ενδιαφέρον του για το μπάσκετ και το κίνητρο που είχε, αλλά και παραδεχόμενος πως το τελευταίο διάστημα έχει εθιστεί στον τζόγο, αποφασίζει να κρεμάσει τα αθλητικά παπούτσια του. Ύστερα από τη σύντομη θητεία του στο μπέιζμπολ, άθλημα το οποίο λάτρευε ο πατέρας του, ανακοίνωσε την επιστροφή του στο παρκέ στις 18 Μαρτίου του 1995. Δεν χρειάστηκε να πει τίποτα περισσότερο από το περιβόητο: «I’ m back».
Στις 13 Ιανουαρίου του 1999 παρέθεσε νέα συνέντευξη Τύπου, για να ανακοινώσει ξανά την αποχώρησή του, ενώ ένα χρόνο μετά, στις 19 Ιανουαρίου του 2000, επέστρεψε στο ΝΒΑ ως συνιδιοκτήτης και πρόεδρος των Ουάσινγκτον Ουίζαρντς. Στις 25 Σεπτεμβρίου του 2001, με το θόρυβο από την τρομοκρατική επίθεση στο «World Trade Center» της Νέας Υόρκης να μην έχει καταλαγιάσει, ανακοίνωσε τη νέα επιστροφή του, στους Ουίζαρντς. Στις 16 Απριλίου του 2003, στη Φιλαδέλφεια, έδωσε την τελευταία του παράσταση. Μπορεί και όχι... «Δεν αποκλείεται μια μέρα να κοιτάξετε και να με δείτε να παίζω ένα παιχνίδι στα 50 μου. Μη γελάσετε. Ποτέ μη λέτε ποτέ. Τα όρια, όπως και οι φόβοι, είναι συχνά μόνο μια ψευδαίσθηση», δήλωσε στην τελετή εισόδου του στο Hall of Fame. Λέτε;
Τα πρώτα δύσκολα χρόνια
«Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι ο κόσμος του Σικάγο πρόκειται πραγματικά να καλοπεράσει». Η, προφανώς προφητική, ατάκα ανήκει στον Μπέρναρντ Κινγκ, όταν στο ντραφτ του 1984 οι Μπουλς επέλεξαν στο νούμερο 3 τον Μάικλ Τζόρνταν. Η καριέρα του κορυφαίου παίκτη όλων των εποχών κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, πάντως, δεν ήταν στρωμένη με ροδοπέταλα, αφού μέχρι να έρθουν οι πρώτοι τίτλοι τα «χτυπήματα» και οι αποτυχίες, σε ομαδικό επίπεδο, ήταν εκεί για να του θυμίσουν πως ο πρωταθλητισμός στο ΝΒΑ είναι δύσκολη υπόθεση.
Ρούκι της χρονιάς
Η καριέρα του Μάικλ Τζόρνταν στο ΝΒΑ ξεκίνησε όπως τελείωσε στο ΝCAA. Ολοκλήρωσε την πρώτη σεζόν με μ.ό. 28,2 πόντους και κέρδισε την εκτίμηση του κοινού, όχι όμως και των συναδέλφων του. Τη στιγμή που το «Sports Illustrated» τον έκανε πρωτοσέλιδο με τίτλο «Ένα αστέρι γεννιέται», αρκετά από τα διάσημα ονόματα του μπάσκετ εκείνης της εποχής, όπως ο Αζάια Τόμας, ο Ντομινίκ Ουίλκινς και ο Τζορτζ Γκέρβιν, αποφάσισαν να τον πικάρουν στο All Star Game, γελώντας μαζί του και αρνούμενοι να του πασάρουν την μπάλα.
Ο «Αέρινος» δεν πτοήθηκε, συνέχισε τις εξαιρετικές εμφανίσεις του και τελικά ανακηρύχτηκε ρούκι της χρονιάς. «Ήταν από τις πιο επώδυνες εμπειρίες στη ζωή μου. Ήμουν ανήξερος και αφελής, δεν ήξερα πώς έπρεπε να αντιδράσω. Με θεώρησαν ασεβή», είναι το σχόλιο του ίδιου για το περιστατικό. Οι Μπουλς μπήκαν στα πλέι οφ, αλλά αποκλείστηκαν στον πρώτο γύρο από τους Μιλγουόκι Μπακς.
Ο σοβαρός τραυματισμός και τα ρεκόρ
Ο Μάικλ Τζόρνταν δεν θέλει καν να θυμάται τη δεύτερη χρονιά του στο κορυφαίο πρωτάθλημα του πλανήτη, καθώς ο σοβαρός τραυματισμός του στο πόδι στις αρχές της κανονικής περιόδου τον ανάγκασε να χάσει 64 παιχνίδια! Αυτός ήταν ο μοναδικός σοβαρός τραυματισμός στην καριέρα του, αν και ο ίδιος τον χαρακτήρισε αρκετά δύσκολο.
Την περίοδο 1985-86 επέστρεψε στα πλέι οφ και απέναντι στην υπερδύναμη των Μπόστον Σέλτικς σημείωσε, στο δεύτερο παιχνίδι της σειράς στο «Boston Garden», 63 πόντους, ενώ είχε ακόμη 5 ριμπάουντ, 6 ασίστ, 3 κλεψίματα και 2 τάπες! Η Βοστώνη «σκούπισε» τους Μπουλς (4-0), αλλά ο Μάικλ Τζόρνταν είχε κερδίσει τον απόλυτο σεβασμό του Λάρι Μπερντ, ο οποίος είπε για εκείνον: «Νομίζω ότι είδα το Θεό ντυμένο Μάικλ Τζόρνταν. Είναι ο εκπληκτικότερος παίκτης στο NBA. Έδωσε μία από τις μεγαλύτερες παραστάσεις στην ιστορία. Ποτέ δεν πίστευα πως θα μπορούσε κάποιος να το κάνει αυτό απέναντι στους Σέλτικς».
Ένα χρόνο μετά κι έχοντας πλέον ξεπεράσει πλήρως τον τραυματισμό του, έγινε ο πρώτος παίκτης μετά τον Ουίλτ Τσάμπερλεϊν που σκόραρε 3.000 πόντους σε μία χρονιά, έχοντας κατά μέσο όρο 37,1 ανά παιχνίδι! Στα πλέι οφ, όμως, και πάλι οι Μπουλς γνώρισαν τον αποκλεισμό με sweep από τους Σέλτικς.
Ο Τζόρνταν εναντίον των Πίστονς
Την περίοδο 1987-88 ο Τζόρνταν αναδείχθηκε για «παρθενική» φορά στην καριέρα του MVP και καλύτερος αμυντικός, συν πρώτος σκόρερ στη λίγκα, οδηγώντας τους «ταύρους», για πρώτη φορά από όταν αποκτήθηκε από την ομάδα, στο δεύτερο γύρο των πλέι οφ. Ωστόσο, τα «κακά παιδιά» των Ντιτρόιτ Πίστονς αποδείχθηκαν ανυπέρβλητο εμπόδιο, καθώς απέκλεισαν τους Μπουλς, ύστερα από πέντε παιχνίδια και 4-1 νίκες. Είχε προηγηθεί το All Star Game, με τον «Αέρινο» να κερδίζει τον ίσως καλύτερο διαγωνισμό καρφωμάτων στην ιστορία του ΝΒΑ, με αντίπαλο τον Ντομινίκ Ουίλκινς.
Χρειάστηκε να περάσει ακόμη ένας χρόνος, ώστε το Σικάγο να προκριθεί στους τελικούς της Ανατολής. Οι Μπουλς απέκλεισαν στους ημιτελικούς τους Κλίβελαντ Καβαλίερς, με το Μάικλ Τζόρνταν να πετυχαίνει στον τελευταίο αγώνα το νικητήριο καλάθι, παρότι είχε τον Γκρεγκ Ίλο κρεμασμένο πάνω του. Το «The shot» είναι γεγονός! «Δεν μπορώ να καταλάβω πώς έμεινε στον αέρα τόση ώρα. Είναι αδιανόητο πώς κατάφερε να βάλει αυτό το σουτ», είχε παραδεχθεί αμέσως μετά την αναμέτρηση ο Μπραντ Ντόχερτι. «Όταν ο Μάικλ αποφασίσει να πηδήξει πρέπει να λέει από μέσα του: «Λοιπόν, δεν θα ήταν άσχημο να αράξω στον αέρα για λίγο, για να χαλαρώσω».
Στη συνέχεια, πρέπει να το ξανασκέφτεται: «Θα κάνω, τελικά, περιστροφή 360 μοιρών. Όχι, άλλαξα γνώμη! Καλύτερα να πάω από την άλλη πλευρά». Είναι, απλώς, απίστευτος», είχε σχολιάσει ο Μάτζικ Τζόνσον.
Στους τελικούς εκείνης της χρονιάς το Σικάγο έχασε ξανά από τους Πίστονς, οι οποίοι είχαν προσαρμόσει την άμυνά τους στον «Air», με δύο και τρεις παίκτες να πέφτουν πάνω του κάθε φορά που έπιανε την μπάλα. Ούτε η επομένη, αγωνιστική περίοδος 1989-90, αποδείχθηκε «τυχερή» για τους Μπουλς, που και πάλι έφθασαν στους τελικούς της Ανατολικής Περιφέρειας, και πάλι αποκλείστηκαν από τους Πίστονς, με 4-3.
Η «εκδίκηση» και το three peat
Η εκδίκηση του Μάικλ Τζόρνταν ξεκίνησε, επί της ουσίας, την περίοδο 1990-91. Το Σικάγο τερμάτισε πρώτο στη βαθμολογία, με 61 νίκες στην κανονική σεζόν, έχοντας έτσι το απόλυτο πλεονέκτημα έδρας στα πλει οφ. Φρόντισε, μάλιστα, να επιβεβαιώσει την κυριαρχία του και στα πλέι οφ, διαλύοντας όποια ομάδα βρήκε στο πέρασμά του! «Σκούπισε» τους Πίστονς στους τελικούς της Ανατολής και με συνολικό ρεκόρ 15-2 έφτασε στην κατάκτηση του τίτλου, επικρατώντας 4-1 των Λέικερς. Ο Τζόρνταν ψηφίστηκε ομόφωνα MVP των τελικών και, μην μπορώντας να συγκρατήσει τα δάκρυά του, σήκωσε με λυγμούς το τρόπαιο.
Η κυριαρχία των Μπουλς στην κανονική περίοδο συνεχίστηκε και την επόμενη χρονιά (1991-92), κερδίζοντας στους τελικούς του ΝΒΑ τους Πόρτλαντ Μπλέιζερς του Κλάιντ Ντρέξλερ, με τον Τζόρνταν να αναδεικνύεται για δεύτερη διαδοχική χρονιά MVP. Στον έκτο τελικό είχε «προλάβει» να πετύχει 35 πόντους -με έξι τρίποντα- μόλις στο πρώτο ημίχρονο, κάνοντας φυσικά ρεκόρ. «Δεν μπορώ να πιστέψω αυτά που κάνει. Η σειρά κρίθηκε στα έξι ματς (4-2), οι Μπουλς πήραν ξανά τον τίτλο και ο Τζόρνταν αναδείχτηκε και πάλι MVP των τελικών», ήταν ο επίλογος του εκφωνητή του αγώνα.
Το three peat ολοκληρώθηκε με τον τίτλο την περίοδο 1992-93. Ο Μάικλ Τζόρνταν δεν μπόρεσε να αναδειχθεί πολυτιμότερος παίκτης της κανονικής περιόδου, αφού ψηφίστηκε ο Τσαρλς Μπάρκλεϊ, ωστόσο πήρε εκδίκηση στους τελικούς. Οι «ταύροι» επικράτησαν των Φοίνιξ Σανς με 4-2 και ο«Αέρινος» έγινε ο πρώτος παίκτης στην ιστορία του ΝΒΑ που ανακηρύχθηκε τρεις διαδοχικές φορές MVP των τελικών, σκοράροντας τουλάχιστον 30 πόντους σε κάθε ματς, ενώ στους τέσσερις από τους έξι αγώνες ξεπέρασε τους 40 πόντους!
Έχοντας γίνει ζωντανός μύθος, αλλά και με το θάνατο του πατέρα του να αποτελεί την καλύτερη δικαιολογία, ο Μάικλ Τζόρνταν ανακοίνωσε στις 6 Οκτωβρίου του 1993 την απόφασή του να αποχωρήσει από τη δράση. Πολλά χρόνια αργότερα παραδέχθηκε πως είχε αρχίσει να σκέφτεται την απόσυρσή του από το καλοκαίρι του 1992, πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες που πήρε μέρος με την Dream Team, εξαιτίας όσων συνέβησαν με τις χορηγούς εταιρίες.
«Θέλω να παίξω στο NBA άλλα πέντε χρόνια, να φτάσω συνολικά τα 12. Θέλω να αποσυρθώ όταν θα φθάσω στα 33. Πολύ θα ήθελα μετά να αγωνιστώ άλλα δύο χρόνια στην Ευρώπη και ύστερα να γίνω επαγγελματίας παίκτης του γκολφ», είχε δηλώσει σε ανύποπτο χρόνο, εν έτει 1991. Το 1993, όταν ανακοίνωσε την απόφασή του να κρεμάσει τη φανέλα του, ήταν 30 ετών. Τελικά, ο Μάικλ Τζόρνταν αποσύρθηκε οριστικά στα σαράντα του, έχοντας αγωνιστεί 14 περιόδους στο ΝΒΑ.
Τον απολογισμό της καριέρας του τον κάνει ο ίδιος: «Έχασα περισσότερα από 9.000 σουτ στην καριέρα μου. Ηττήθηκα σχεδόν σε 300 αγώνες. Σε 26 παιχνίδια με εμπιστεύτηκαν για να πάρω το σουτ της τελευταίας στιγμής κι εγώ το έχασα. Απέτυχα πάλι, και πάλι, και πάλι στη ζωή μου. Για αυτό και τα έχω καταφέρει».
Ρεκόρ και διακρίσεις
Ο Μάικλ Τζόρνταν ολοκλήρωσε την καριέρα του έχοντας 32.292 (30,1), 6.672 ριμπάουντ (6,2) και 5.633 ασίστ, έξι πρωταθλήματα ΝΒΑ και δύο χρυσά μετάλλια σε Ολυμπιακούς Αγώνες με την Εθνική ΗΠΑ. Είχε διψήφιο αριθμό πόντων σε 1.108 από τα 1.109 παιχνίδια του αγωνίστηκε με τη φανέλα με τους Σικάγο Μπουλς, ενώ η μοναδική αναμέτρηση στην οποία έμεινε σε μονοψήφιο αριθμό έγινε στις 22 Μαρτίου του 1986, τη χρονιά του τραυματισμού του δηλαδή, όταν εναντίον των Κλίβελαντ Καβαλίερς έβαλε μόλις 8 πόντους σε 16 λεπτά συμμετοχής.
Αναδείχθηκε πέντε φορές MVP του πρωταθλήματος (1988, 1991, 1992, 1996, 1998) και έξι MVP των τελικών(1991-1993, 1996-1998), 10 φορές πρώτος σκόρερ (1987-1993, 1996-1998), τρεις φορές καλύτερος στα κλεψίματα (1988, 1990, 1993) και μία φορά (1988) κορυφαίος αμυντικός παίκτης. Ήταν δέκα φορές μέλος της καλύτερης πεντάδας (1987-1993, 1996-1998), εννέα φορές μέλος της κορυφαίας αμυντικής πεντάδας (1988-1993, 1996-1998) και μία φορά μέλος της δεύτερης καλύτερης πεντάδας (1985). Το 1985 αναδείχθηκε ρούκι της χρονιάς και μέλος της καλύτερης ρούκι πεντάδας.
Συμμετείχε σε 14 All Star Game (1985-1993, 1996-1998, 2002-2003) και σε τρία από αυτά ψηφίστηκε MVP (1988, 1996, 1998), ενώ στα δύο κέρδισε και το διαγωνισμό καρφωμάτων (1987-1988). Είναι μέλος του Hall of Fame και της κορυφαίας πεντάδας των 50 χρόνων του ΝΒΑ. Αποφοίτησε το 1984 από το Νορθ Καρολάινα, με το οποίο κατέκτησε τον τίτλο του κολεγιακού πρωταθλήματος το 1982.
Ενδιαφέροντα στοιχεία
-Είναι ο μοναδικός παίκτης στην ιστορία του NBA που μέσα σε μία χρονιά κέρδισε το βραβείο του MVP, του πρώτου σκόρερ και του καλύτερου αμυντικού της χρονιάς.
-Είναι ο μοναδικός παίκτης στην ιστορία του NBA που έχει στην τροπαιοθήκη του το βραβείο του κορυφαίου ρούκι, του πολυτιμότερου παίκτη της κανονικής διάρκειας του πρωταθλήματος, του πολυτιμότερου παίκτη των τελικών, του πολυτιμότερου παίκτη του All Star Game και του κορυφαίου αμυντικού της σεζόν.
-Είναι ο μοναδικός παίκτης στην ιστορία του NBA που έχει καταφέρει δύο φορές να αναδειχθεί μέσα σε μία σεζόν πολυτιμότερος παίκτης της κανονικής διάρκειας του πρωταθλήματος, των τελικών και του All Star Game. Από μία φορά τα έχουν καταφέρει οι Ριντ και Ο’ Νιλ.
-Μόνο ο ίδιος και ο Χακίμ Ολάζουον έχουν κερδίσει μέσα στην ίδια χρονιά το βραβείο του MVP και του κορυφαίου αμυντικού.
-Είναι ο πρώτος σκόρερ όλων των εποχών στο NBA σε μέσο όρο πόντων στην κανονική περίοδο (30,12) και στα πλέι οφ (33,4).
-Είναι ο πρώτος σκόρερ όλων των εποχών στο NBA σε πόντους στα πλέι οφ (5.987).
-Τις περιόδους 1987-88, 1989-90 και 1992-93 ήταν παράλληλα πρώτος σκόρερ και πρώτος στα κλεψίματα στην κανονική διάρκεια.
-Έγραψε ιστορία με τα διαδοχικά triple double που πέτυχε από τις 25 Μαρτίου μέχρι τις 6 Απριλίου του 1989. Εκείνη την περίοδο, μάλιστα, είχε δέκα σε 11 ματς και στο μόνο παιχνίδι που δεν τα κατάφερε πέτυχε double double με 40 πόντους και 11 ασίστ (έμεινε στα 7 ριμπάουντ).
-Στις 5 Ιουνίου του 1991, στους τελικούς των Σικάγο Μπουλς με τους Λ.Α. Λέικερς, έσπασε το ρεκόρ σε διαδοχικά εύστοχα σουτ, με 13 εύστοχες προσπάθειες.
-Την περίοδο 1986-87 σκόραρε πάνω από 3.000 πόντους (συγκεκριμένα, 3.044). Μόνο ο Ουίλτ Τσάμπερλεϊν έχει ξεπεράσει το σχετικό φράγμα.
-Είχε πάνω από 100 (101, για την ακρίβεια) εύστοχα σουτ εντός παιδιάς σε σειρά πλέι οφ έξι αγώνων, με τους Φοίνιξ Σανς το 1993.
-Την περίοδο 1988-89 είχε 80 αγώνες στους οποίους έκανε τουλάχιστον ένα κλέψιμο.
-Το ρεκόρ πόντων του σε έναν αγώνα είναι 69. Το πέτυχε στις 28 Μαρτίου του 1990 κόντρα στους Κλίβελαντ Καβαλίερς, έχοντας 23/37 σουτ και 21/23 βολές, αλλά και 18 ριμπάουντ, 6 ασίστ και 4 κλεψίματα σε 50 λεπτά συμμετοχής.
-Στις 20 Απριλίου του 1986 σημείωσε 63 πόντους εναντίον των Μπόστον Σέλτικς. Είναι οι περισσότεροι πόντοι που έχει πετύχει ποτέ παίκτης του NBA σε έναν αγώνα πλέι οφ.
-Είχε 41 πόντους μέσο όρο, που είναι ο υψηλότερος στην ιστορία του NBA σε σειρά τελικών πλέι οφ, κόντρα στους Φοίνιξ Σανς το 1993.
-Είχε μ.ό. 37,1 πόντους στην κανονική διάρκεια του πρωταθλήματος 1986-87.
-Ρεκόρ αποτελούν οι 19 διαδοχικές βολές που έβαλε κόντρα στους Νιου Τζέρσεϊ Νετς στις 26 Φεβρουαρίου του 1987.