Μήπως χρειάζεστε την βοήθεια του ειδικού

Τα προβλήματα είναι ανθρώπινα. Ωστόσο, δεν είμαστε όλοι σε θέση να τα λύσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Μάθετε πού εντοπίζεται το πρόβλημα και πώς βοηθάει ο ειδικός να ζήσουμε τη ζωή μας όσο καλύτερα γίνεται.

Η δυσκολία της προσέγγισης
Όποιος αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα, αν κάνει σοβαρή προσπάθεια με τον εαυτό του, είναι ικανός να βρει τι του συμβαίνει και τι πρέπει να κάνει. Ωστόσο, τα άτομα που αντέχουν να κάνουν το «μεγάλο βήμα» μόνα τους είναι ελάχιστα. Το πρόβλημα εντοπίζεται στο γεγονός ότι αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι κάτι καινούργιο και δεν αντέχουμε να ρισκάρουμε. Προτιμάμε λοιπόν την πεπατημένη οδό, γιατί είναι η πλέον ασφαλής και μας επιτρέπει να θυματοποιούμε τον εαυτό μας ή να τον ηρωοποιούμε. Επιλέγουμε ένα ρόλο στο «σενάριο» της ζωής μας επειδή ξέρουμε να τον παίζουμε καλά, όσο οδυνηρός και να είναι.

Η σημασία του χρήματος
Το χρήμα υπάρχει στη σχέση με τον ειδικό για να είναι ξεκάθαρη και οριοθετημένη. Στον φίλο είμαστε υποχρεωμένοι για την ώρα που μας ακούει, νιώθουμε ενοχές όταν του «τρωμε» το χρόνο, του ζητάμε «συγνώμη» όταν του τηλεφωνούμε ακατάλληλες ώρες. Με τον ειδικό δεν υπάρχει σχέση «ενοχής» και «συγνώμης».
Το ποσό που καταβάλλεται δεν είναι ίδιο για όλους. Υπολογίζεται ανάλογα με το εισόδημα, το τι μπορεί να διαθέσει ο καθένας. Αλλά, για να γίνει σωστή δουλειά, αυτά που θα διαθέσει θα πρέπει να είναι σημαντικά.

Δεν φτάνει ένας φίλος
Ένας φίλος μπορεί βέβαια να ακούσει το πρόβλημα μας, αλλά δεν αποτελείτο «κατάλληλο αφτί» για τους εξής λόγους:
• Συνήθως εμπλέκεται συναισθηματικά και περιμένει να τελειώσουμε ώστε να αρχίσει να μιλάει. Το πιθανότερο είναι να γεμίσει τα κενά της σιωπής (που υπάρχουν στην ψυχοθεραπεία) μιλώντας για δικά του βιώματα, λέγοντας μας τι θα έκανε αυτός στη θέση μας. Αυτό όμως δεν βοηθάει, γιατί κανένας δεν είναι στη θέση του ανθρώπου που έχει το πρόβλημα, γιατί κάθε άτομο έχει την ιδιαιτερότητα του και γιατί κάθε περίπτωση είναι διαφορετική. Έτσι το ίδιο πρόβλημα από 100 άτομα μπορεί να αντιμετωπιστεί με 100 διαφορετικούς τρόπους.

• Τις περισσότερες φορές περιμένουμε να ακούσουμε αυτό που έχουμε προδιαγράψει στο μυαλό μας και σε περίπτωση που μας πουν κάτι διαφορετικό όχι μόνο δεν πρόκειται να ακολουθήσουμε τη συμβουλή αλλά

• Όταν κάποιος δεν είναι ειδικός δεν είναι αμερόληπτος. Ο ειδικός προσπαθεί -όσο το δυνατόν περισσότερο-να ακούσει χωρίς να μπει στη θέση του άλλου και χωρίς να έχει άμεση εμπλοκή, έτσι ώστε να είναι αντικειμενικός.

• Ένας φίλος μπορεί να βαρεθεί κάποια στιγμή και να πάψει να μας ακούει. Ο ειδικός «υπάρχει» για όσο διάστημα τον χρειαζόμαστε και διαθέτει το χρόνο του, γιατί και ο ίδιος έχει δεσμευτεί να το κάνει.

Η σημασία του χώρου
Ο χώρος είναι συγκεκριμένος και λιτός έτσι ώστε αφενός να τον νιώθουμε οικείο, να χαλαρώνουμε και να αφηνόμαστε συναισθηματικά ελεύθεροι και αφετέρου να μην αποσπάται η προσοχή μας και να επικεντρωνόμαστε στον εαυτό μας.

Η σημασία του χρόνου
Ο χρόνος είναι περιορισμένος. Αυτό είναι σημαντικό γιατί ο ασθενής δεν μπορεί να πλατειάζει ούτε να λέει τα ίδια και τα ίδια, γιατί θα τα πληρώνει κάθε φορά. Η διάθεση του χρήματος δεν επιτρέπει τη σπατάλη του χρόνου.

Μήπως χρειάζεστε ειδικό;
Συμπτώματα
• Το υπέρμετρο άγχος, το οποίο στερεί την παραγωγικότητα και τη δημιουργικότητα και αποδιοργανώνει ή ακόμα και καθηλώνει.
• Οι έντονες κρίσεις πανικού.
• Ό,τι έχει να κάνα με τον ύπνο (αϋπνία ή υπνηλία) και Ι ό,τι έχει να κάνει με τη διατροφή (ανορεξία π βουλιμία), οι οποίες είναι και οι πρώτες μας βασικές λειτουργίες.
• Ό,τι έχει να κάνει με ης δυσλειτουργίες της αναπνοής (δύσπνοια κ.λπ.) και της καρδιάς (ταχυκαρδίες, αρρυθμίες κ.λπ.).
• Παραληρηματικός λόγος λογόρροια, αλλαγή στην κοινωνική συμπεριφορά.
• Έντονες αλλαγές και σημαίνοντα γεγονότα που μας αποδιοργανώνουν δυσάρεστα ή ευχάριστα (θάνατος, χωρισμός γάμος γέννηση).

Πού να απευθυνθείτε
Ανάλογα με τις ανάγκες σας επιλέξτε αυτό που σας ταιριάζει.

• Ψυχοθεραπεία
Υπάρχουν ψυχοθεραπευτές συ¬μπεριφοράς (behavior therapy), ψυχοθεραπευτές που συντάσσο¬νται με τις απόψεις της θεωρίας της Cestalt, ψυχοθεραπευτές που λειτουργούν σε ατομικό επίπεδο ή ψυχοθεραπευτές που λειτουργούν σε οικογενειακό επίπεδο, σωματι¬κοί ψυχοθεραπευτές, ψυχίατροι κ.λπ. Ο στόχος όλων των ειδικοτή¬των είναι πάντα ίδιος: η αντιμετώ¬πιση της ψυχικής ασθένειας. Αυτό που αλλάζει είναι ο τρόπος προ¬σέγγισης.

• Ψυχανάλυση
Η ψυχανάλυση δεν απευθύνεται σε όλους. Θα πρέπει ο ίδιος ο ασθενής να έχει αυτογνωσία και συναίσθηση της δυσκολίας και ο αναλυτής να είναι ικανός να δει διορατικά αν μπορεί ο ασθενής να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις της επιλογής του. Ο άνθρωπος που αναζητά την ψυχανάλυση πρέπει να είναι πρόθυμος για μια αλλαγή, η οποία αφορά τον ίδιο και τον τρόπο με τον οποίο εννοεί τον εαυτό του. Η ψυχανάλυση εί¬ναι μακρόχρονη και ο ασθενής δεσμεύεται να κάνει το «ταξίδι» με τον συγκεκριμένο αναλυτή.

Οι ψυχοσωματικές ασθένειες
Όταν κάποιος έχει πρόβλημα, πηγαίνει σε γιατρό. Αν η διάγνωση είναι στρες συνήθως «ταμπουρώνεται» πίσω από την ψυχική δυσκολία ή -σπάνια-κάνει το «μεγάλο βήμα» και, αν υπάρχει ψυχολογικό υπόβαθρο, απευθύνεται σε ειδικό. Ο άνθρωπος εξηγεί η κυρία Χιωτέλπ, είναι μια αλυσίδα της οποίας οι κρίκοι δεν είναι ίδιοι και κάποιος μπορεί να σπάσει λόγω ελαττώματος. Καθένας έχει έναν «ασθενή κρίκο», που σε πίεση θα εκδηλώσει πρόβλημα. Όταν το ψυχοσωματικό πρόβλημα δεν αντιμετωπιστεί στη ρίζα του, εδραιώνεται στο σώμα και αντιμετωπίζεται δύσκολα.

Μια σχέση δίχως τέλος
Μια τέτοια σχέση, είτε είναι ψυχοθεραπευτική είτε είναι ψυχαναλυτική, δεν τελειώνει ποτέ, ακόμη και όταν τελειώσει η θεραπεία. Ο ασθενής μπορεί κάθε φορά που του συμβαίνει κάτι να το επιλύει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, με τη βοήθεια του ειδικού. Προβλήματα θα υπάρχουν πάντα, αλλά θα ξέρει ότι ο πόνος είναι ανθρώπινος και θα μάθει να τον δέχεται, ότι το άγχος μπορεί να αντιμετωπιστεί κ.ο.κ.

Ποιον να επιλέξετε
Αντικειμενικά δεν υπάρχει η καλύ¬τερη δυνατή θεραπεία. Δοκιμάζουμε και επιλέγουμε τον θεραπευτή που μας ταιριάζει περισσότερο. Αν κάποιος δεν μας ταιριάζει, τον αλλάζουμε και κάποια στιγμή θα καταλάβουμε το γιατί. Στη σχέση ειδικού - ασθενή, είτε δημιουργούνται ρεύματα επικοινωνίας από την πρώτη στιγμή και έχουμε διάθεση να μιλήσουμε είτε -σε άλλες περιπτώσεις- χωρίς ιδιαίτερο λόγο δεν έχουμε διάθεση για επαφή.

Ο κατάλληλος θεραπευτής
Ο θεραπευτής που κάνει σοβαρή δουλειά έχει πάντα πίσω του έναν δάσκαλο, έναν επόπτη, τον οποίο συμβουλεύεται. Μαζεύει τα περιστατικά που έχει, συγκεντρώνει τις σκέψεις του γύρω απ' αυτά που άκουσε από τον ασθενή του και τον συμβουλεύεται. Δεν «πάει στα επόπτης θα πρέπει να είναι πολλά χρόνια σε αυτή τη δουλειά, έτσι ώστε να έχει μεγάλη εμπειρία και να μπορεί να χειρίζεται καλύτερα τον ψυχικό πόνο. Κάθε ασθενής θα πρέπει να ψάχνει και να αναζητά συστάσεις πριν «εναποθέσει» τον εαυτό του και την ψυχική του υγεία σε κάποιον ειδικό.